Page 125 - คู่มือการให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

(๔) การเฝ้าระวังการเกิดโรค การเฝ้าระวังเชิงรุก (active surveillance) การเฝ้าระวังทาง ซีรั่มวิทยา

การตรวจเยี่ยมฟาร์ม (visiting) การเฝ้าระวังเชิงรับ (passive surveillance) การตรวจสอบรายงานภาวะโรค
การรับทราบการแจ้งข่าวการเกิดโรค

ด้านประมง กรมประมงและส�านักงานประมงจังหวัดด�าเนินการ ดังนี้

(๑) ประชาสัมพันธ์แจ้งเตือนภัยเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น�้าได้ทราบถึงช่วงระยะเวลา หรือภาวะภัย
ที่จะมาถึง เพื่อสามารถเตรียมตัวรับสถานการณ์ หาวิธีการป้องกัน แก้ไขหลีกเลี่ยงความเสียหายที่จะเกิดขึ้นให้มากที่สุด
โดยด�าเนินการในรูปแบบต่าง ๆ เช่น แจ้งผ่านทางผู้น�าชุมชน ออกข่าวกระจายเสียงทางวิทยุ โทรทัศน์ รวมถึงสื่อต่าง ๆ

และให้เกษตรกรติดตามข่าวสารพยากรณ์อากาศจากทางราชการอย่างใกล้ชิด
(๒) การให้ค�าแนะน�าทางวิชาการ ดังนี้

อุทกภัย
 ควบคุมการใช้น�้าและรักษาปริมาณน�้าในที่เลี้ยงสัตว์น�้าให้มีปริมาณพอเหมาะหรือมีปริมาณ

๒ ใน ๓ ส่วนของน�้าที่มีอยู่ในบ่อเลี้ยงสัตว์น�้า
 จัดท�าร่องระบายน�้า และขุดลอกตะกอนดินที่จะท�าให้ร่องระบายน�้าตื้นเขินออกไปเพื่อให้น�้าไหล

เข้าออกได้อย่างสะดวก
 จัดเตรียมเครื่องเพิ่มออกซิเจนไว้ให้พร้อมเพื่อใช้ในการด�าเนินการช่วยเหลือสัตว์น�้าในบ่อกรณีปริมาณ
น�้าจากภายนอกไหลเข้าบ่ออย่างกะทันหัน

 เตรียมทยอยจับสัตว์น�้าที่ได้ขนาดขึ้นมาจ�าหน่ายหรือบริโภคเพื่อลดปริมาณสัตว์น�้าในบ่อให้เหลือน้อยลง

 ปรับปรุงคันบ่อและเสริมคันบ่อให้สูงพอกับปริมาณน�้าที่เคยท่วมในปีที่ผ่าน ๆ มา
 จัดเตรียมอุปกรณ์ที่จ�าเป็น เช่น อวน เครื่องสูบน�้า เครื่องเพิ่มออกซิเจน ยาปฏิชีวนะ สารเคมีไว้ให้พร้อม
 จัดเตรียมปูนขาวไว้ส�าหรับพื้นที่ดินกรด ดินเปรี้ยว เพื่อปรับสภาพน�้าในบ่อประมาณ ๕๐-๖๐ กิโลกรัมต่อไร่

 วางแผนการเลี้ยงสัตว์น�้าให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ และฤดูกาล เพื่อให้สามารถจับได้ก่อนฤดูน�้าหลาก
ภัยแล้ง

 ควบคุมการใช้น�้าและรักษาปริมาณน�้าในบ่อเลี้ยงสัตว์น�้าให้มีการสูญเสียน้อยที่สุด ป้องกันการรั่วซึม
หรือจัดท�าร่มเงาให้กับบ่อเลี้ยงสัตว์น�้า

 จัดเตรียมหาแหล่งน�้าส�ารองไว้ใช้เพิ่มเติม
 จับสัตว์น�้าที่ได้ขนาดขึ้นมาจ�าหน่ายหรือบริโภค เพื่อลดปริมาณสัตว์น�้าภายในบ่อ

 ลดปริมาณอาหารสัตว์น�้าลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เป็นอาหารสดเพื่อป้องกันน�้าเน่าเสีย
 ควรปล่อยสัตว์น�้าลงเลี้ยงในปริมาณหนาแน่นน้อยกว่าปกติ และควรปล่อยพันธุ์สัตว์น�้าที่มีขนาดใหญ่
เพื่อลดระยะเวลาการเลี้ยงให้น้อยลง

 ควรงดเว้นการขนถ่ายสัตว์น�้า ถ้าจ�าเป็นต้องระมัดระวังให้มากเนื่องจากจะมีผลกระทบกับการกินอาหาร
และการเจริญเติบโตของสัตว์น�้าโดยตรง

 ต้องเพิ่มความสนใจ สังเกตอาการต่าง ๆ ของสัตว์น�้าที่เกิดขึ้นอย่างใกล้ชิดหากมีอาการผิดปกติจะได้
แก้ไขและให้การรักษาได้ทันท่วงที
 ควรมีการวางแผนการเลี้ยง หรืองดเว้นการเลี้ยงในช่วงดังกล่าว โดยท�าการตากบ่อและตกแต่งบ่อเลี้ยง

ในช่วงดังกล่าวแทน เพื่อเตรียมไว้เลี้ยงสัตว์น�้าในรอบต่อไป

คู่มือกำรให้ควำมช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติด้ำนกำรเกษตร 121